کاروتنوئید
در این مقاله از سایت لرنیان قصد داریم برای شما همراهان گرامی ، به بررسی کاروتنوئید بپردازیم با ما همراه شوید.
کاروتنوئیدها (Carotenoid) دستهای از رنگدانهها هستند که در جذب نور در گیاهان نقش بسیار مهمی دارند.از کاروتنوئیدهای مشهور میتوان به بتاکاروتن، آلفا کاروتن، لیکوپن، لوتئین و گزانتوفیل اشاره کرد. بتاکاروتن C40H۵۶ و آلفاکاروتن باعث رنگ نارنجی هویج، لیکوپن باعث رنگ قرمز گوجهفرنگی و آستاگزانتین نیز سبب رنگ قرمز یا صورتی خرچنگها و ماهی سالمون میشود.
کاروتنوئید و سرطان
آنتی اکسیدان ها ترکیبات خاص موجود در مواد غذایی هستند که بدن از آنها برای محافظت در برابر آسیب بافتی، استفاده میکند. از آنجا که چنین آسیبهایی با افزایش خطر ابتلاء به سرطان مرتبط است، بعضی آنتی اکسیدان ها میتوانند به محافظت در مقابل سرطان کمک کنند. آنتی اکسیدان ها شامل ویتامین سی (C)، ویتامین ای (E)، کاروتنوئیدها (مانند بتاکاروتن و ویتامین A) و بسیاری موارد دیگر به نام فیتوکمیکال ها هستند.
بتا کاروتن: این نوع رایج از کاروتنوئید یک ماده مغذی ضروری است که در بدن به ویتامین آ تبدیل می شود. ویتامین آ برای سلامت چشم، تقویت سیستم ایمنی بدن، و … ضروری است. بتاکاروتن در میوه ها و سبزیجاتی که آلفاکاروتن دارند و همچنین در زرده تخم مرغ یافت می شود.
لیکوپن: بیشترین میزانش در گوجه فرنگی است و مطالعات نشان داده که پخت گوجه فرنگی، خاصیت ضد سرطانی لیکوپن موجود در آن را بیشتر می کند.
کاروتنوئید لوتئین
لوتئین به عنوان یک آنتیاکسیدان در برخی از مواد غذایی مانند سبزیجات برگدار و تیره رنگ مانند کلم برگ و کاهو با برگهای سبز تیره یافت میشود. لوتئین در زرده تخممرغ و ذرت نیز یافت میشود. این ماده مفید علاوه بر مقابله با بیماریهای مهلکی مثل سرطان و تنگی عروق به پیشگیری از بیماریهای چشمی و پوستی نیز کمک میکند. لوتئین به عنوان یک آنتیاکسیدان، از آسیب رساندن رادیکالهای آزاد به سلولهای بدن محافظت میکند.
مصرف غذاهای غنی از کاروتنوئید می تواند از سلول های چشم محافظت کند و از رشد سلول های سرطانی جلوگیری نماید. یکی از علل اصلی نابینایی، دژنراسیون ماکولا یا انحطاط مرکز شبکیه است. قرار گرفتن طولانی مدت در معرض نور آبی می تواند یکی از دلایل ابتلا به این عارضه باشد. با این حال مطالعات نشان داده که مصرف حداقل 6 میلی گرم از لوتئین از طریق رژیم غذایی می تواند خطر ابتلا به دژنراسیون ماکولا را تا 43 درصد کاهش دهد.
کاروتنوئید پوست
کاروتنوز (Carotenosis)،اگر مقدار کاروتنوئیدهای رژیم غذایی بیش از حد مورد نیاز افزایش یابد ممکن است تغییر رنگ نارنجی مشخصی در لایه های پوستی بیرونی ایجاد کند.این شرایط خوشخیم و برگشتپذیر -که به راحتی در افراد دارای پوست روشن دیده می شود،ممکن است با یرقان اشتباه گرفته شود- کاروتنوز یا کاروتودرما یا کاروتودرمی نامیده میشود.کاروتودرما یا کاروتودرمی حضور رنگدانه نارنجی کاروتن در خون به علت مصرف بیش از حد هویج یا سبزیجات برگ دار، کدو، هلو و پرتغال که حاوی رنگدانه کاروتن است و سبب افزایش سطح سرمی کاروتن میشود