رشته زمین شناسی

رشته زمین شناسی رشته ای جذاب و مهیج برای کسانی است که به سیاره ای که در آن زندگی می کنند به اوضاع و احوالات زمین در طی چند دوره مختلفی که از آن گذشته تاریخچه زمین و همچنین اتفاقاتی که بر روی آن افتاده و خواهد افتاد محسوب می شود.ما در این مقاله قصد داریم تا این رشته محبوب و مهیج را مورد بررسی قرار دهیم پس با لرنیان همراه باشید.

رشته زمین شناسی چیست

افرادی که به سیاره محل زندگی خود یعنی زمین علاقه داشته و از مطالعه و بررسی آن لذت می‌برند، می‌توانند رشته زمین‌ شناسی را انتخاب کنند. مهمترین جنبه‌های مورد مطالعه در زمین شناسی عبارتند از: بررسی شکل و ابعاد زمین، بررسی فیزیکی و شیمیایی زمین و مواد سازنده آن (به ویژه نفت، آب و مواد معدنی) و عوامل کنترل‌کننده شکل و ریخت زمین؛ این رشته با علوم زیستی، شیمی، جغرافیا، هواشناسی و آب و خاک ارتباط و همخوانی نزدیکی دارد.

زمین‌شناسان قادر هستند روش‌های مختلفی مانند تصاویر ماهواره‌ای و هوایی، نقشه‌برداری، حفاری، فسیل‌های بزرگ و میکروسکوپی، لرزه‌نگاری و اندازه‌گیری‌های الکترومغناطیسی را به کار گیرند. بنابراین رشته زمین‌شناسی مناسب افرادی است که به چنین روش‌های مطالعه‌ای در شغل خود علاقه دارند.

زمین‌شناسی انسان را در کشف منابع زیر زمینی (حامل‌های انرژی، آب، مواد معدنی از قبیل طلا و نقره، مس، آهن، سنگ‌های ساختمانی و…) و استفاده استراتژیک از آن‌ها یاری می‌دهند. همچنین مدیریت منابع زمین همچون آب از اهداف زمین‌شناسان است و از این رو افرادی که به مسائل سدسازی علاقه دارند، می‌توانند در این رشته تحصیل کنند.

رشته زمین شناسی دانشگاه تهران

رشته زمین شناســـی از سال 1307 هجری شمســی در دارالمعلمین همراه با سایر رشــته‌های علوم تدریس شد و از ســــــال 1313هجری شمسی به همراه رشته زیســــت شناسی تحت عنوان رشته طبیعی در دانشکده علوم پایه شکل گرفت.

از سال 1338 گروه زمین شناسی مستقل شد و در سال 1384 در پی تغییر ساختار دانشگاه تهران، دانشکده زمین شناسی در قالب پردیس علوم تجدید سازمان یافت. این دانشکده در حال حاضر در مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا دانشجو می‌پذیرد. مقطع کارشناسی ارشد شامل رشته‌های پترولوژی، رسوب شناسی و سنگ شناسی رسوبی، چینه نگاری و فسیل شناسی، زمین شناسی نفت، زمین شناسی اقتصادی و زمین شناسی مهندسی است. مقطع دکتری شامل رشته‌های پترولوژی، رسوب شناسی و سنگ شناسی رسوبی، چینه نگاری و زمین شناسی مهندسی می‌باشد.
زمین شناسی، علمی است که به بررسی و شناخت پدیده‌‌های زمین می‌پردازد و در آن منشأ تاریخ و ساختمان زمین، مواد متشکله آن، منابع طبیعی موجود در آن (فلزی، غیرفلزی، انرژی، آب و منابع زیرزمینی) و تغییر و تحولاتی که در طول زمان در آن پدید آمده است، مورد مطالعه قرار می‌گیرند. مطالعات زمین شناسی در زمینه‌های اکتشاف نفت، استخراج معادن، سدسازی، جاده سازی، پل سازی، پروژه های ساختمانی، مواد خام مورد نیاز صنایع و دستیابی به منابع طبیعی اهمیت دارد.

دانش آموختگان این گروه قادرند در امور اکتشاف نفت و گاز و معادن مشغول کار شوند، نقشه‌های زمین شناسی و معدنی را تهیه و تفسیر کنند، کارآیی لازم را جهت همکاری با گروه‌های اکتشاف و بهره برداری از منابع آب‌ های زیرزمینی دارند و می‌توانند در عملیات صحرایی و پروژه‌های ژئوتکنیکی همکاری داشته باشند. فارغ‌التحصیلان این رشته معمولا در وزارتخانه‌‌های نفت، صنایع و معادن، نیرو، جهادکشاورزی و سازمان‌های تابعه آنها مشغول به‌کار می‌شوند. همچنین بررسی بسیاری از معضلات زیست محیطی و برنامه‌ریزی توسعه پایدار به کمک زمین‌شناسان صورت می‌گیرد.

رشته زمین شناسی بدون کنکور

,رشته زمین شناسی نفت

رشته زمین شناسی نفت در گروه علوم پایه مجموعه علوم زمین یا زمین شناسی قرار گرفته است.

زمین­‌شناسی نفت یکی از شاخه­‌های زمین­‌شناسی است که هدف آن ارائه خدمات اکتشافی به بخش بالادستی صنعت نفت است. دانشجویانی که قصد ادامه تحصیل در این رشته را دارند لازم است که پیش زمینه خوبی در زمینه علوم کامپیوتر، ریاضیات، تجزیه و تحلیل داده­‌های اکتشافی و زبان انگلیسی داشته باشند.

مطابق اعلام سازمان سنجش و آموزش کشور ، کلیه داوطلبان فارغ التحصیل رشته های مختلف میتوانند در کنکور دکتری زمین شناسی نفت شرکت نمایند.

آینده شغلی و بازار کار رشته زمین شناسی نفت

رشته زمین شناسی نفت از زیر شاخه های علم زمین شناسی است.این رشته به بررسی عوامل و شرایط مرتبط با تشکیل ذخایر هیدروکربنی می پردازد.

چرا که اولین قدم در راه اکتشاف همان بررسی های زمین شناسی هستند.

این رشته به بررسی

عوامل و پارامترهای مرتبط در نحوه تشکیل نفت و گاز و سنگ منشاد

مهاجرت و عوامل دخیل در آن

سنگ مخزن و انواع آن و پارامترهای مرتبط با سنگ مخزن

سنگ پوشش

و در نهایت به بررسی جایگاه نفت و گاز در زمین شناسی ایران

و تشکیل نفت و گاز در مناطق مختلف و عوامل موثر در آن می پردازد.

در حال حاضر این رشته در مقطع دکتری تدریس می شود.

 

یک زمین شناس نفت می تواند در

وزارت خانه های صنعت،معدن و تجارت، نفت‌، نیرو، علوم‌، تحقیقات و فناوری

و همچنین‌ شرکت‌ها و مؤسساتی‌ مانند ذوب‌آهن‌، سازمان‌ زمین‌ شناسی‌ و زلزله کشور، موسسه ژئوفیزیک،

شرکت‌های‌ مرتبط‌ با فعالیت‌های‌ سد سازی‌، آب‌یابی‌، حفر تونل‌، راهسازی‌، اکتشافات‌ آب‌ و نفت‌ و معادن‌،

بخش‌های‌ مرتبط‌ با تهیه‌ نقشه‌های‌ زمین‌ شناسی‌ و معدنی‌، آزمایشگاه‌های‌ سنگ‌ شناسی‌ و زمین‌ شناسی‌

استخدام شود.

دروس امتحانی زمین شناسی نفت

دروس عمومی :

1.زبان انگلیسی

2.استعداد تحصیلی

دروس تخصصی:

1.زمین شناسی ایران

2.زمین شناسی نفت و زمین شناسی نفت پیشرفته

3.سنگ رسوبی پیشرفته

رشته زمین شناسی و بازار کار

زمین شناس می تواند در وزارت خانه های صنعت،معدن و تجارت، نفت‌، نیرو، راه‌، جهاد کشاورزی‌، علوم‌، تحقیقات و فناوری ، آموزش‌ و پرورش‌ و همچنین‌ شرکت‌ها و موسساتی‌ مانند ذوب‌آهن‌، سازمان‌ زمین‌ شناسی‌ و زلزله کشور، موسسه ژئوفیزیک، شرکت‌های‌ مرتبط‌ با فعالیت‌های‌ سد سازی‌، آب‌یابی‌، حفر تونل‌، راهسازی‌، اکتشافات‌ آب‌ و نفت‌ و معادن‌، بخش‌های‌ مرتبط‌ با تهیه‌ نقشه‌های‌ زمین‌ شناسی‌ و معدنی‌، آزمایشگاه‌های‌ سنگ‌ شناسی‌ و زمین‌ شناسی‌ استخدام شود.

در صورت داشتن توان و علاقه لازم، زمین شناس می تواند کارآفرینی کرده و شرکتی شخصی در این حوزه راه اندازی کند. بسیاری از فعالیت‌های اصلی شرکت‌های بزرگی از جمله شرکت نفت و گاز ایران، به تهیه و استفاده از نقشه‌های زمین‌شناسی، تحلیل این نقشه و شناسایی نکات قابل تامل در آن‌ها بستگی دارد. زمین شناس می تواند به عنوان پیمانکار با وزارتخانه ها و سازمان های مختلف همکاری کند.

برخی مسایل شغل زمین شناسی در ایران :

• بازار کار بسیار نامناسب به خصوص در شهرستان ها
• کاربردی نبودن بخشی از دروس رشته زمین شناسی
• عدم درک اهمیت این شغل برای کشور توسط مسئولان و بها ندادن کافی به آن
• عدم توجه به این شغل به عنوان شغلی فنی و عملی و به دنبال آن عدم جذب کاربران آن در پروژه های عمرانی و عملیاتی
• عدم شناخت صحیح شغل زمین شناسی بین مردم

وضعیت استخدام زمین شناس در برخی کشورهای جهان

آمریکا – پیش بینی ها نشان می دهد میزان استخدام رمین شناس ها بین سال های ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۰، رشد ۲۱ درصدی خواهد داشت. در حالی که متوسط این رشد برای همه مشاغل ۱۴ درصد می باشد.

استرالیا – در بازه زمانی ۵ سال گذشته میزان استخدام زمین شناسان رشد ۱۸.۳ درصدی داشته و رشد بسیار زیاد در آینده برای آن پیش بینی شده است.

درآمد زمین شناس

زمین شناسانی که در سازمان های دولتی استخدام می شوند، مطابق با قانون مدیریت خدمات کشوری حقوق دریافت می کنند. حقوق و درآمد زمین شناسانی که در شرکت های خصوصی فعالیت می کنند، با توجه به میزان مهارت و تخصص و نوع توافق صورت گرفته با کارفرما متفاوت است.

در جدیدترین پژوهش صورت گرفته در اواخر سال ۱۳۹۲ توسط تعدادی از متخصصان شغلی کشور، گروه های مختلف شغلی از نظر درآمدی مورد بررسی قرار گرفته اند. بر این اساس متوسط حقوق و درآمد زمین شناسان در سمت های مختلف شغلی و در رده های مختلف سازمانی (کارشناس، سرپرست و مدیر) استخراج شده است.

برخی از سمت هایی که در این پژوهش در نظر گرفته شده اند شامل کارشناس ژئوفیزیک، کارشناس کنترل کیفی، بازرس فنی، مدیر پروژه و … می باشند که یک زمین شناس می تواند در هر یک از آنها استخدام شده و فعالیت نماید.

شخصیت های مناس شغل زمین شناسی

در یک انتخاب شغل صحیح و درست، عوامل مختلفی از جمله ویژگی های شخصیتی، ارزش ها، علایق، مهارت ها، شرایط خانوادگی، شرایط جامعه و … برای هر فرد باید در نظر گرفته شوند. یکی از مهم ترین این عوامل ویژگی های شخصیتی می باشد. شناخت درست شخصیت هر فرد فرآیندی پیچیده و محتاج به تخصص و زمان کافی است. البته هر فردی ویژگی های منحصربه فرد خود را دارد، حتی افرادی که به نوعی تیپ شخصیتی مشابه دارند، باز هم در برخی موارد با یکدیگر متفاوت هستند.

به طور کلی همیشه افراد موفقی از تیپ های شخصیتی مختلف در تمام مشاغل هستند و نمی توان دقیقا اعلام کرد که فقط تیپ های شخصیتی خاصی هستند که در این شغل موفق می شوند. اما طی تحقیقاتی که صورت گرفته تیپ های شخصیتی ای که برای این شغل معرفی می شوند، عموما این کار را بیشتر پسندیده و رضایت شغلی بیشتری در آن داشته اند.

,رشته زمین شناسی مهندسی

 

,رشته زمین شناسی پزشکی

زمين شناسي پزشکي عبارت است از کاربرد يافته هاي زمين شناسي در مورد کاني‌ها و

يا سنگهاي دارويي و… در پزشکي يا داروسازي. و معادل لاتين Medical Geology مي‌باشد.

معرفي رشته زمین شناسی پزشکی

اين علم ارتباط بين فاکتورهاي زمين شناسي و مشکلات سلامتي انسان و حيوان و همچنين نقش مهم کاني هاي داروئي در پزشکي و داروسازي را بررسي مي کنند، يک زمين شناس پزشکي بايد در زمينه هاي زير مهارت کافي داشته باشد تا بتواند وظيفه اش را به نحو عالي انجام دهد:

کاني شناسي وسنگ شناسي

توانايي شناسايي کانيهاي دارويي و به کراگيري آنها، جهت سناز مواد اوليه دارويي

بررسي تاثير عوامل محيطي بر روي سلامت انسان و بيماريهايي که سلامتي را تهديد مي کنند.

خطرات عناصر جزئي و کمياب

قرار گرفتن درمعرض عناصر جزئي و کمياب سمي مشکلات زيادي را براي سلامتي به بار مي آورد. در دنيا ميليونها نفر به دليل تماس با آرسنيک، سرب، فلورين، جيوه، اورانيوم و… از مشکلات سلامتي رنج ميبرند.

استفاده نادرست از زغال با کيفيت پايين نيز خطراتي براي سلامتي به دنبال دارد، چون ذغالهايي با کيفيت پايين، داراي خاکستر، سولفور، عناصر جزئي و.کمياب سمي وخطرناکي هستند، به عنوان مثال، در ايالت گوژو (جنوب غربي چين) روستاييان فلفل هاي قرمز ومحصولات ذرتشان را در داخل فرهاي بدون منفذ، خشک مي کردند.

تا اواسط قرن گذشته، فرها ، سوخت چوبي داشتند، ولي امروزه با از بين رفتن جنگلها، چوب کمياب شده، تا جايي که روستائيان ميزان زيادي از محصولات را به ذغال تبديل مي کنند و براي گرمازايي و پخت و پز وحتي خشک کردن بقيه محصولات استفاده مي کنند، اما در هنگان تبديل اين محصولات به ذغال، مقدار زيادي آرسنيک (3500ppm) و ديگر عناصر جزئي در آنها رسوب مي کنند و متاسفانه فلفل هاي قرمزي که در حرارت اين ذغالها خشک مي شوند، غذاي اصلي روستائيان بوده و منبع اصلي آرسنيک مي باشند بيماريهايي که آرسنيک ايجاد مي کند، عبارتند از:

1- هيپرپيگمنتاسيون که با برافروختگي و کک و مک همراه است.

2- هيپرکراتوسين که علايم آن زخم هاي بزرگ با تمرکز بيشتر در دستن وپا.

3- باونز که در آن سياه و شاخي شده خشک که مقدمه سرطان پوست است، ديده مي شود.

4- سلولهاي فلسي شکل کارسينوما (سرطاني)

البته، تمامي خطراتي که از ذغال ناشي مي شوند، صرفا از احتراق آن نيست، به عنوان مثال در بالکان، آبهاي زير زميني، هيدرکربنهاي آروماتيک چندحلقه اي را از ذغال هايي با لايه بندي نازک، شسته و در آب چاه ها جمع مي شوند ومردم با خوردن از آب چاه، به نوعي بيماري کليه اي درون بافتي، به نام نفروپاتي اندميک مبتلا ميشوند. چون اين هيدروکربنها به عامل بيماري کمک مي کنند. اين بيماريها بيش از صد هزار نفر را در يوگسلاوي سابق کشته است.

در نتيجه مصرف ذغال هاي خانگي، فلورين هم متصاعد مي شود که بيشتر از آرسنيک، بيماري زا مي باشد، تنفس گرد و غبار ريزي که حاوي آزبست هاي رشته اي باشد، بيماريهايي را باعث مي شود که عبارتند از:

آزبستوزيس، فيبروزيس شش ها، سرطان ريه، مزوتليوماي بدخيم.

در کاليفرنياي جنوبي در سال 1994 در اثر زمين لغزش و زلزله، قارچهاي خاکي به نام کوکسيديوئيدي ايميتس ؛آزاد شده بود و مردم با تنفس اين هواي آلوده به بيماريهايي مثل آسم، کوکسيديودومويس (تب دره) مبتلا شدند.

همچجنين هيدروکسيل آپاتيت (Ca)5(PO4)3(OH) کاني استخوان و اصلي ترين ماده استحکام بخش استخوان هاست. و براي تشکيل دانه هاي اين کاني در استخوان بايد در رژيم غذاييي ذخاير عظيمي کلسيم و فسفر موجود باشد. فلورين هم در ساختمان آپاتيت وارد مي شود. در آب بعضي مناطق غلظت هاي بالايي از فلورين وجود دارد. (حدود 14ppm) که در اواخر قرن بيستم خالدار شدن دندانها در اين مناطق را به غلظت هاي بالايي از فلورين نسبت دادند. ولي جالب اينجاست که تحقيقات زمين شناسي پزشکي نشان داده است که اگر به آب مصرفي 1ppm فلورين اضافه کنيم، دندانها سالم مي مانند که همه اين يافته ها را با استفاده از قوانين و دستاوردهاي ژئوشيمي به دست آورده اند.

جنبه هاي پزشکي استفاده از بريليم در صنعت جواهرسازي

در صنعت جواهر سازي، کانيها يا سنگهاي زينتي (مثل سفير، کروندوم و روبي) را تحت تاثير بريليم قرار مي دهند تا تغيير رنگ داده و معمولا بي رنگ شوند و ارزش اقتصادي کاني يا سنگ را بالا ببرد. متاسفانه کار بر روي سلامتي جواهرسازان، بازرگانان جواهرات و خريداراني که از جواهر استفاده مي کنند، اثرات سوء دارد. بريليم در فرم اکسيدي خود (BeO) اگر استنشاق شود يا لمس شود، حتما باعث بيماري خواهد شد. در سال 1940 .معدنکاراني که در تماس با اين عنصر قرار داشته اند به بيماري کرونيک بريليوم يا (CBD) مبتلا شدند. اکسيد برييليوم در راکتورهاي اورانيوم که پلوتونيوم از اورانيوم ساخته مي شود، استفاده مي گردد.

اشاره به چند کاني دارويي

زرنيخ قرمز وزرد- استيبنيت يا آنتيموآن- کروميت– باريت- بوراکس- سيليويت و…

نتيجه

پروژه هاي مشترکي که بين زمين شناسان و پزشکان کار مي شوند مي توان گفت که از نظر شخصي وحرفه اي به نفع زمين شناسان بوده و باعث پيشرفت بهداشت جهاني است.